داروی گیاهی آرامش اعصاب راهی مؤثر و بیضرر برای کاهش مشکلات ناشی از فشارهای روانی است. داروی گیاهی کاهش استرس و اضطراب، داروی گیاهی تقویت اعصاب و داروی گیاهی برای تعادل هورمونی انواع داروی گیاهی آرامش بخش هستند که مانند محصولات زیر در بهبود کیفیت زندگی افراد نقش مؤثری دارند.
داروی گیاهی آرامش اعصاب چیست؟
انواع داروی گیاهی آرامش اعصاب بر اساس نوع تأثیر گذاری آنها را میتوان در گروههای زیر معرفی نمود:
داروی گیاهی کاهش استرس و اضطراب
یکی از مهمترین کارکردهای داروی گیاهی آرامش اعصاب کاهش استرس و اضطراب است. امروزه ثابت شده بسیاری از مشکلات جسمی افراد ناشی از فشارهای روانی و استرس فراوان است. لذا کاهش استرس و اضطراب به عنوان یکی از راههای اساسی بهبود کیفیت زندگی و سلامت جسمی مطرح میشود. در داروهای گیاهی از ترکیبات طبیعی با مواد مؤثری استفاده میشود که بر سیستم عصبی مرکزی انسان تأثیرگذارند. ترکیبات مؤثری مانند لوتئال و کامفر موجود در مواد طبیعی سیستم عصبی مرکزی را آرام کرده و باعث کاهش اضطراب میشوند. برخی ترکیبات نیز با افزایش تولید هورمونهای شادی بخش مانند سروتونین باعث ایجاد آرامش و کاهش اضطراب فرد میشوند.
داروی گیاهی برای تعادل هورمونی
داروی گیاهی آرامش اعصاب گاه از طریق تنظیم تولید، ترشح و فعالیت هورمونهای بدن فعالیت میکند. در برخی موارد عدم آرامش روانی و استرس بیش از حد انسان ناشی از عدم تعادل هورمونی است. این مسئله همان اتفاقی است که در مواقع خاص مانند دوران پیش از قاعدگی یا دوران یائسگی برای زنان رخ میدهد. در برخی از گیاهان دارویی و مواد طبیعی ترکیباتی مانند استروژن گیاهی وجود دارند که میتواند به تعادل هورمونی در بدن انسان کمک کرده و زمینه آرامش اعصاب را فراهم سازند. بنابراین برخی از داروهای گیاهی آرامبخش با استفاده از ترکیبات مؤثر در تعادل هورمونی تولید میشوند.
داروی گیاهی درمان بی خوابی
یکی دیگر از کاربردهای داروی گیاهی آرامش اعصاب تنظیم چرخه خواب انسان است. بیخوابی و کم خوابی نیز در آرامش اعصاب تأثیر مستقیم دارند. بسیاری از افراد به خاطر استرس و افکار پریشان خواب منظم و کامل ندارند. گیاهان دارویی آرامبخش با کاهش استرس زمینه خواب آرام و کافی فرد را فراهم میکنند.
داروی گیاهی ضد افسردگی
برخی از انواع داروی گیاهی آرامش اعصاب به عنوان داروی گیاهی ضد افسردگی معرفی میشوند. در این داروها از ترکیباتی استفاده میشود که در افزایش ترشح هورمونهای شادی بخش مانند سروتونین نقش دارند. این ترکیبات گیاهی با تنظیم میزان این هورمونها در بدن از فشارهای روانی و افسردگی فرد جلوگیری میکنند.
داروی گیاهی معده عصبی
در برخی موارد طبیب پس از بررسی علائم بیمار داروی گیاهی معده عصبی را به عنوان داروی گیاهی آرامش اعصاب تجویز میکند. زیرا مشکلات گوارشی و به خصوص معده عصبی به راحتی میتوانند عوارضی چون استرس، افسردگی و بی خوابی به دنبال داشته باشند. رفع مشکلات گوارشی فشار روانی زیادی را برطرف میسازد. ضمن اینکه در انواع داروی گیاهی معده عصبی ترکیبات آرامبخش نیز وجود دارد و در واقع این نوع داروها کاربرد دوگانه دارند.
چرا داروی گیاهی آرامش اعصاب مصرف کنیم؟
داروی گیاهی آرامش اعصاب راهکاری ساده برای درمان مشکلات عصبی پیش از حاد شدن مشکلات است. استرس و اضطراب مداوم، بیخوابی و افسردگی در ابتدا شدت زیادی ندارند اما عدم درمان، آنها را به یک مشکل حاد تبدیل میکند. مراجعه به روانپزشک برای اغلب افراد آسان نیست اما این مسئله نباید سبب عدم درمان مشکلات روانی شود. زیرا مشکلات روانی با افزایش سن یا تغییر شرایط زندگی تشدید میشوند. ضمن اینکه یک مشکل روانی مزمن میتواند عامل ایجاد یک بیماری جسمی جدی در فرد شود. بنابراین نادیده گرفتن و به زعم خود تحمل کردن این مسئله منطقی نیست. در بسیاری از موارد فرد بیمار با بررسی دقیق میتواند دلایل و شرایط عصبی شدن خود را پیدا کند. کافی است برای پیشگیری از عصبی شدن و عوارض بعدی آن از گیاهان دارویی استفاده کند. انواع دمنوش برای آرامش اعصاب وجود دارد که کارایی بسیار خوبی دارند و دسترسی به آنها آسان است. داروهای گیاهی نیز نمونه آماده و مفیدتر همان دمنوشها هستند.
مواد مؤثر داروی گیاهی آرامش اعصاب چیست؟
داروی گیاهی آرامش اعصاب از مواد طبیعی تولید میشود که حاوی مواد مؤثر زیر باشند:
تریپتوفان
تریپتوفان یک آمینو اسید طبیعی است که برای تولید سروتونین (هورمون شادی بخش) لازم است. تریپتوفان باعث افزایش سطح سروتونین شده و در نتیجه آرامش اعصاب و بهبود کیفیت خواب میشود. مقدار تریپتوفان در سنبل الطیب و بابونه بسیار قابل توجه است. گیاهان دیگری مانند اسطوخودوس و شکوفه سنجد نیز حاوی مقدار کمی تریپتوفان هستند.
فلاونوئیدها
فلاونوئیدها نیز جزو مواد مؤثر انواع داروی گیاهی آرامش اعصاب محسوب میشوند. فلاونوئیدها از ترکیبات طبیعی موجود در گیاهان هستند که به عنوان یک آنتی اکسیدان قوی شهرت دارند. یکی از خواص این ترکیبات بهبود عملکرد مغز است که باعث کاهش فشارهای روانی و آرامش اعصاب میشود. سنبل الطیب، عسل، اسطوخودوس و بابونه حاوی فلاونوئید هستند.
تایانین
تایانین یک اسید آمینه مؤثر در آرامش اعصاب است که در چای سبز فراوان است. این ماده در کنار کاهش استرس و آرامش اعصاب در بهبود تمرکز نیز بسیار مؤثر است. در سایر انواع چای نیز این ماده وجود دارد اما چای سبز حاوی بالاترین میزان تایانین است.
گلایسین
گلایسین از دیگر ترکیبات مؤثر موجود در داروی گیاهی آرامش اعصاب است. گلایسین نیز یک اسید آمینه است که باعث افزایش تولید سروتونین میشود. گلایسین با افزایش سطح سروتونین باعث بهبود حافظه، خلق و خو و کیفیت خواب میشود. این ماده برای تولید داروی گیاهی ضد افسردگی نیز استفاده میشود. این ماده در گیاهان دارویی آرامبخش از قبیل سنبل الطیب، اسطوخودوس و بابونه به میزان قابل توجهی وجود دارد.
ملاتونین
در داروی گیاهی آرامش اعصاب ممکن است مواد طبیعی حاوی ملاتونین نیز استفاده شود. ملاتونین هورمونی است که موجب تنظیم چرخه خواب در بدن انسان میشود. مشکلاتی مانند بیخوابی ممکن است به خاطر کمبود هورمون ملاتونین در بدن باشد. لذا مصرف مواد حاوی ملاتونین در بهبود چرخه خواب مؤثر است. میوههایی مانند موز، گیلاس، آلبالو و بادام حاوی مقادیر قابل توجهی ملاتونین هستند.
ترکیبات داروی گیاهی آرامش اعصاب
ترکیبات اصلی داروی گیاهی آرامش اعصاب انواع گیاهان دارویی آرامش بخش هستند که مهمترین آنها عبارتند از:
- اسطوخودوس : دمنوش اسطوخودوس یا لاوندر آنقدر در زمینه آرامش بخشی شهرت دارد که برخی آن را با عنوان لورازپام گیاهی معرفی میکنند.
- بابونه : دمنوش بابونه جزو بهترین دمنوشهای گیاهی است که برای موارد مختلف توصیه میشود. بابونه در کنار آرام بخش بودن، ضد التهاب و تسکین دهنده نیز محسوب میشود.
- بادرنجبویه : دمنوش بادرنجبویه از جمله مواردی است که بر تعادل هورمونی بدن تأثیر دارد. این گیاه دارویی با کاهش سطح کورتیزول (هورمون هیجان و استرس) اثرات آرامش بخش بسیار خوبی دارد.
- بهارنارنج : بهارنارنج از جمله گیاهان آرامبخش است که نه تنها در قالب دمنوش بلکه در قالب رایحه درمانی نیز توصیه میشود.
- سنبل الطیب : سنبل الطیب نیز یکی از بهترین گیاهان دارویی آرامبخش است که در اغلب داروهای گیاهی استفاده میشود. این گیاه به خصوص به عنوان داروی گیاهی درمان بی خوابی توصیه میشود.
- زعفران : زعفران از جمله مواردی است که به عنوان داروی گیاهی ضد افسردگی توصیه میشود. مصرف زعفران باعث افزایش سطح هورمونهای شادی بخش مانند سروتونین و دوپامین میشود.
- گل بنفشه : گل بنفشه نیز از جمله گیاهان دارویی است که خواص متنوع و فراوانی دارد. دمنوش گل بنفشه به عنوان داروی گیاهی سرماخوردگی، داروی گیاهی ضد افسردگی و داروی گیاهی درمان بی خوابی قابل توصیه است.
مزایای داروی گیاهی آرامش اعصاب
داروی گیاهی آرامش اعصاب در مقایسه با داروهای شیمیایی مزایای فراوانی دارد که مهمترین آنها عبارتند از:
عدم وابستگی به داروی گیاهی آرامش اعصاب
میتوان گفت مهمترین مزیت داروی گیاهی آرامش اعصاب عدم ایجاد وابستگی و مهمترین ضرر داروهای آرامبخش شیمیایی ایجاد وابستگی است. این نکتهای است که کمتر پزشکی در هنگام تجویز داروی آرامبخش به آن اشاره میکند. داروهای شیمیایی ممکن است اثرات فوری و قطعی بر کاهش اضطراب و بهبود کیفیت خواب مصرف کنندگان داشته باشند اما وابستگی نیز ایجاد میکنند. یعنی اگر فردی یک قرص خواب آور را برای دوره طولانی مصرف کند پس از مدتی بدون آن قرص نمیتواند بخوابد. در حالی که در مورد داروهای گیاهی چنین نگرانی وجود ندارد. ضمن اینکه به خاطر تنوع داروهای گیاهی مصرف دورهای انواع داروی گیاهی آرامش بخش توصیه میشود.
عوارض داروی گیاهی آرامش اعصاب
عوارض انواع داروی گیاهی آرامش اعصاب در مقایسه با عوارض داروهای شیمیایی آرامبخش بسیار محدود است. در بیشتر موارد عوارض داروهای گیاهی ناشی از مصرف بیش از حد دارو یا دمنوش گیاهی است. اگر دارو مطابق توصیه طبیب متخصص انتخاب شده و بر اساس دستورالعمل آن مصرف شود به ندرت عوارض خاصی به دنبال دارد. البته افرادی که در شرایط خاصی مانند بارداری هستند باید در مصرف گیاهان دارویی نیز کاملاً محتاطانه عمل کنند. علاوه بر آن افرادی که داروهای خاصی مانند داروی فشار خون را به طور مداوم مصرف میکنند نیز برای مصرف داروی گیاهی باید در مورد تداخل دارویی تحقیق کنند.
اثربخشی چندوجهی داروی گیاهی آرامش اعصاب
اثربخشی انواع داروی گیاهی آرامش اعصاب و به طور کلی داروهای گیاهی، محدود به یک جنبه خاص نیست. همانطور که گفتیم بسیاری از گیاهان دارویی دارای خواص متنوع هستند. در نتیجه یک داروی گیاهی میتواند چندین مشکل فرد بیمار را برطرف کند. به عنوان مثال مصرف بابونه برای درمان التهاب، درمان مشکلات گوارشی و آرامش اعصاب مفید است. در حالی که داروهای شیمیایی حتی برای آرامش اعصاب نیز اثرات تک بعدی دارند. به عنوان مثال برای درمان یک بیمار ممکن است داروی ضد افسردگی و داروی خواب آور همزمان تجویز شود.
داروی گیاهی قوی برای آرامش اعصاب توصیه میشود؟
انواع داروی گیاهی آرامش اعصاب هریک به نوعی بر بهبود مشکلات عصبی و آرامش فرد بیمار مؤثرند. اما مصرف تمامی گیاهان دارویی باید با در نظر گرفتن طبع و خواص آنها صورت گیرد. مصرف بیش از حد یا ترکیب غیر اصولی گیاهان دارویی مثلاً برای تولید داروی گیاهی قوی برای آرامش اعصاب توصیه نمیشود. ترکیب گیاهان دارویی باید توسط متخصص و بر اساس نسخههای طب اسلامی و سنتی صورت گیرد. به همین خاطر مصرف داروهای گیاهی نسبت به مصرف مستقیم گیاهان دارویی بیشتر توصیه میشود. زیرا در تولید داروهای گیاهی شیوه اصولی تهیه دارو رعایت شده و دوز مناسب و دستورالعمل صحیح بر روی محصولات ذکر شده است. مضاف بر اینکه اساساً برای اثرگذاری داروهای گیاهی زمان بیشتری لازم است. بنابراین بهتر است به جای داروی قوی بر مصرف منظم و مستمر داروی گیاهی تا پایان دوره درمان تمرکز شود.
سخن پایانی
داروی گیاهی آرامش اعصاب راهکاری ساده و در دسترس برای حل مشکلات روانی است. داروی گیاهی کاهش استرس، داروی گیاهی تعادل هورمونی، داروی گیاهی بی خوابی، داروی گیاهی ضد افسردگی و داروی گیاهی معده عصبی انواع داروی گیاهی برای آرامش اعصاب هستند. مصرف داروی گیاهی ساده ترین اقدام برای درمان مشکلات روانی و پیشگیری از مشکلات جدیتر است. از آنجایی که مشکلات روانی حتی ممکن است به بیماری حاد جسمی منجر شود درمان مشکلات روانی نباید نادیده گرفته شود. داروی آرامش اعصاب گیاهی اگر حاوی ترکیبات مؤثری مانند تریپتوفان، فلاونوئیدها، تایانین، گلایسین و ملاتونین باشد به خوبی میتواند باعث کنترل مشکلات عصبی شود. در داروهای گیاهی آرامش اعصاب معمولاً از گیاهانی چون اسطوخودوس، بادرنجبویه، بهار نارنج، سنبل الطیب، زعفران، بابونه و گل بنفشه استفاده میشود. داروهای گیاهی به خاطر عدم ایجاد وابستگی، عدم ایجاد عارضه در صورت مصرف صحیح و اثربخشی چندگانه نسبت به داروهای شیمیایی ارجحیت دارند.